آموزش نباید فقط انتقال داده‌ها باشد، آموزش یعنی تغییر
به گزارش اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش استان گلستان، حمیدرضا شیخ‌الاسلام، نماینده وزیر آموزش‌وپرورش، در اولین جلسه شورای معاونین این اداره کل با حضور مدیرکل جدید، سخنان خود را با نگاهی فلسفی و مدیریتی پیرامون مفهوم سازمان و مدیریت آغاز کرد و تأکید کرد که سازمان آموزش‌وپرورش باید از تفکر سطحی فاصله بگیرد و به‌عنوان یک پدیده اجتماعی هدفمند و پویا عمل کند.
وی در توضیح ساختار سازمان‌ها اظهار داشت: «سازمان‌ها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: سازمان‌های قالی‌شکل (ایستا و محدود)، کلیشه‌ای (بی‌حرکت و فاقد تعاملات مؤثر) و شیشه‌ای (پویاترین شکل سازمان که شفاف و در ارتباط مداوم با محیط بیرونی خود است). سازمان شیشه‌ای، سازمانی است که همه افراد می‌توانند آن را ببینند و مدیران آن نیز نگاهی شفاف، سیستمی و جامع به مسائل دارند.»
شیخ‌الاسلام با اشاره به اهمیت نوع نگاه مدیران در تعامل با محیط داخلی و خارجی، مدیران را به دو دسته تقسیم کرد: مدیران تملکی و *مدیران تعلقی. وی در این زمینه تصریح کرد: «مدیر تملکی به جای همکاری و تعامل، بر منطقه و حوزه مدیریتی خود تسلط پیدا کرده و از همکاری با سایر بخش‌ها ممانعت می‌کند. اما مدیر تعلقی سازمانی، اتفاقات مثبت در سایر بخش‌ها را نیز موفقیت خود می‌داند و نگاه کل‌نگر و سیستمی دارد. آموزش‌وپرورش امروز به مدیرانی نیاز دارد که سازمان و اهداف آن را به‌خوبی بشناسند، نیروی انسانی را به‌درستی ساماندهی کنند و به رشد و تعالی سازمانی بیندیشند.»
نماینده وزیر بر ضرورت تربیت مدیران شایسته تأکید کرد و افزود: «یک مدیر خوب “آفریننده” است؛ او از منابع در اختیار خود ارزش افزوده ایجاد می‌کند. مدیریت آموزشی امروزه فقط انتقال دانش نیست، بلکه باید به تغییر و تحول در رفتار و طرز فکر دانش‌آموزان منجر شود.»
شیخ‌الاسلام با طرح چالش‌های موجود در آموزش‌وپرورش، از جمله مسائل نیروی انسانی، کلاس‌های خالی و عدم تعادل در رشته‌ها و پایه‌های تحصیلی، بر لزوم داشتن تفکر سیستمی تأکید کرد و گفت: «تفکر سیستمی یعنی نگاه جامع به مسائل و در نظر گرفتن پیچیدگی ارتباطات و اجزای به‌هم‌پیوسته. مدیریت باید نخست با احساس و درک نیازها آغاز شود، سپس به حافظه مراجعه کند تا تجربه‌های گذشته را مرور کند و در نهایت با تخیل، راه‌حل‌های خلاق خلق کند.»
در ادامه، او به ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد اشاره کرد و گفت: «آموزش‌وپرورش باید نسل جدیدی تربیت کند که علاوه بر یادگیری ارزش‌ها، مانند احترام به پدر و مادر و مسئولیت‌پذیری، آن‌ها را در زندگی نهادینه کنند. این مسئله به‌ویژه در زمانه‌ای که فرهنگ تک‌فرزندی رواج یافته و فرزندسالاری در خانواده‌ها حاکم شده، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.»
شیخ‌الاسلام در پایان سخنانش، نیاز به برگزاری جلسات تخصصی، بهره‌گیری از نظرات کارشناسان شایسته و اتخاذ رویکردی جامع و منعطف برای حل چالش‌های آموزش‌وپرورش را ضروری دانست و گفت: «اگر تفکر سیستمی و هدفمند در آموزش‌وپرورش حاکم شود، می‌توان بسیاری از مشکلات مدیریتی، نیروی انسانی و ساختاری را حل کرد. هدف ما باید پرورش دانش‌آموزانی با تفکر عمیق و مهارت حل مسئله باشد تا همواره آماده تغییر و یادگیری باشند.»
منبع