"باغچه سلامتی"؛ پرورش نسلی سالم‌تر و مسئولیت‌پذیر با کاشت سبزیجات در مدرسه
به گزارش مرکزاطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش؛ در جهانی که سرعت تکنولوژی و زندگی ماشینی بسیاری از ارتباط‌های انسانی و سلامت جسمانی را کمرنگ کرده است، راهکارهای خلاقانه‌ای همچون "باغچه سلامتی" می‌توانند نسلی آگاه‌تر و سالم‌تر پرورش دهند. آزیتا خادم زاده، منتخب رویداد بین‌المللی "الف تا" در بخش تک‌تجربه محور تربیت بدنی و سلامت، یکی از آن افرادی است که با ابتکار و همت خود، دانش‌آموزان مدرسه شهید علی دهبانفرد در شهرستان میناب را در مسیری متفاوت و الهام‌بخش قرار داده است. در این گفتگو، خانم خادم زاده از پروژه‌ای خاص و اثرگذار صحبت می‌کند؛ پروژه‌ای که با کاشت سبزیجات در یک باغچه کوچک، تحولی بزرگ در زندگی دانش‌آموزان و حتی خانواده‌های آنها به وجود آورده است.
خانم خادم زاده، لطفاً توضیحی در مورد پروژه "باغچه سلامتی" بدهید و بگویید چگونه این ایده به ذهن شما رسید؟
پروژه "باغچه سلامتی" با هدف ارتقای سلامت جسمانی و روانی دانش‌آموزان و ایجاد محیطی آموزشی و کاربردی در زمینه تغذیه سالم اجرا شد. ایده اصلی از نیاز به آموزش عملی و خلاقانه در حوزه سلامت و تغذیه به وجود آمد. من همیشه به دنبال راهی بودم که دانش‌آموزان علاوه بر درس‌های تئوری، مهارت‌های عملی و واقعی را یاد بگیرند و به همین دلیل تصمیم گرفتم که با همکاری دانش‌آموزان، یک باغچه کوچک در حیاط مدرسه ایجاد کنیم و سبزیجات مختلفی را بکاریم. این کار نه تنها باعث آشنایی آنها با روش‌های کاشت و برداشت شد، بلکه باعث تقویت روحیه همکاری، مسئولیت‌پذیری و شکرگذاری در بین آنها شد.
چطور توانستید حیاط مدرسه را برای این کار آماده کنید و دانش‌آموزان چه نقشی در این روند داشتند؟
حیاط مدرسه ما برای شروع پروژه نیاز به آماده‌سازی داشت. با همکاری دانش‌آموزان، ابتدا زمین را شخم زدیم و علف‌های هرز را از بین بردیم. دانش‌آموزان با شوق و ذوق، در گروه‌های پنج و شش نفره تقسیم شدند و هر گروه مسئولیت کاشت نوع خاصی از سبزی را بر عهده گرفت. این تقسیم‌بندی نه تنها نظم و ترتیب در کارها را ایجاد کرد، بلکه به آنها این امکان را داد که با مشورت همدیگر تصمیم بگیرند چه سبزیجاتی بکارند. به این ترتیب، هر گروه نه تنها به کاشت، بلکه به مراحل داشت و برداشت و حتی مراقبت از سبزیجات خودشان نیز مسئولیت داشتند.
از چه راه‌هایی برای آبیاری و نگهداری باغچه استفاده کردید؟
یکی از چالش‌های ما صرفه‌جویی در مصرف آب بود. در این راستا، ما از آب کولرهای گازی برای آبیاری استفاده کردیم تا هدررفت آب را به حداقل برسانیم. این روش نه تنها مصرف آب را کاهش داد، بلکه به دانش‌آموزان یاد داد که چگونه با منابع موجود خلاقانه رفتار کنند و از امکاناتی که در اختیار دارند، به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.
چه تأثیری روی رفتار و روحیه دانش‌آموزان دیدید؟
واقعاً شگفت‌آور بود. بچه‌ها نه تنها با شور و شوق کار می‌کردند، بلکه با دیدن رشد سبزیجات، خودشان هم از نظر شخصیتی رشد می‌کردند. این فعالیت باعث شد بچه‌ها سخت‌کوش‌تر، مسئولیت‌پذیرتر و همدل‌تر شوند. بسیاری از آنها که در ابتدا علاقه‌ای به خوردن سبزیجات نداشتند، به تدریج به سبزیجات علاقه‌مند شدند و حتی درباره طعم تربچه‌هایی که کاشته بودند با شوق و ذوق صحبت می‌کردند. برای مثال، یکی از دانش‌آموزان که در ابتدا از خوردن تربچه امتناع می‌کرد، بعد از چشیدن آن گفت: «خیلی خوشمزه بود و این طعم هرگز از یادم نخواهد رفت.»
بازخورد این پروژه در خانه‌ها و خانواده‌ها چگونه بود؟
بازتاب این پروژه در خانه‌های دانش‌آموزان بسیار مثبت بود. بسیاری از آنها بعد از برداشت سبزیجات از باغچه مدرسه، تصمیم گرفتند در خانه هم سبزیجات بکارند و خانواده‌های خود را به خوردن غذای سالم ترغیب کردند. این تغییر در عادات غذایی نه تنها باعث شد سفره‌های خانواده‌ها متنوع‌تر و سالم‌تر شود، بلکه لذت مشترکی را بین اعضای خانواده ایجاد کرد.
آیا برنامه‌ای برای گسترش این پروژه در سال‌های آینده دارید؟
بله، قطعا. برنامه ما این است که این پروژه را در سال‌های آینده نیز ادامه دهیم و به تدریج دانش‌آموزان بیشتری را درگیر کنیم. همچنین می‌خواهیم با اضافه کردن آموزش‌هایی درباره صرفه‌جویی در مصرف آب و بازیافت، آگاهی محیط‌زیستی بچه‌ها را هم بالا ببریم. امیدواریم بتوانیم در آینده این باغچه را گسترش دهیم و حتی بخشی از محصولات آن را به نهادهای خیریه اختصاص دهیم.
منبع